Źródło: en.wikipedia.org |
Włókna
naturalne, czy to zwierzęce, czy roślinne, cenię bardzo wysoko, zwłaszcza,
jeśli są doskonałej jakości. Wełna merynosowa, jako najszlachetniejszy rodzaj
wełny owczej, była pierwszym surowcem premium opisanym na łamach mojego bloga.
Dzisiaj przyszedł czas na najcenniejszą odmianę runa alpaczego, zwaną „royal
baby”, co w dosłownym tłumaczeniu znaczy „królewskie dziecko”.
Alpaki
zostały udomowione ponad 6000 lat temu przez pradawnych mieszkańców Ameryki
Południowej. Podczas panowania Imperium Inków, wełna tych zwierząt była
zarezerwowana dla rodziny królewskiej i inkaskiej arystokracji. Ciekawostką
jest fakt, że protoplastami tych wielbłądowatych są wikunie, posiadające
najdroższą i najdelikatniejszą sierść na świecie. Wyodrębnia się dwie rasy –
huacaya i suri, które różnią się wyglądem okrywy włosowej. Pierwsza z nich
stanowi największy odsetek populacji, natomiast suri, mimo że mniej liczebna,
posiada delikatniejszą wełnę o mocniejszym, jedwabistym połysku.
Po lewej alpaka huacaya, po prawej suri. Źródła: bowmanvillezoo.com, contemporarynomad.com |
Największe
pogłowia alpak hodowane są nadal na zboczach Andów w państwach
południowoamerykańskich (Peru, Boliwia, Chile), gdzie żyją na wysokości około
4500 m n.p.m. Niekwestionowanym liderem jest tutaj Peru, które posiada ponad 80
% światowej populacji tego gatunku. Tym samym zapewniło sobie dominującą
pozycję wśród producentów alpaczego włókna. Dość liczne, aczkolwiek dużo mniejsze
hodowle występują w Ameryce Północnej, Australii i Nowej Zelandii oraz w krajach
europejskich. W 2004 r pierwsze stado pojawiło się w Polsce.
Największe populacje alpak żyją na zboczach Andów. Źródło: en.wikipedia.org |
W Peru znajduje się najwięcej alpak na świecie. Źródło: practicalaction.org |
Wełnę
tych zwierząt klasyfikuje się w oparciu o kilka parametrów, m.in. grubość,
długość, waga i czystość runa. Pierwszym etapem zaraz po strzyżeniu jest proces
sortowania według koloru. Alpaki występują w 22 naturalnych kolorach (na tyle
dzieli się je w Peru), od czystej bieli, przez różne odcienie szarości, beżów i
brązów, po czarny. W rzeczywistości tych odcieni może być kilkaset. Największy
wpływ na jakość włókien ma ich długość oraz grubość. Im dłuższe i cieńsze, tym
lepsze i bardziej wartościowe. Średnicę przekroju wyraża się w mikrometrach, a
najdrobniejsze włókna równe 19 mikronom lub cieńsze, zalicza się do najwyższej
klasy, czyli royal baby. Następnym, niższym stopniem klasyfikacji jest baby
alpaca, gdzie grubość włókien oscyluje w granicach 19 – 22 qu. Długofalowa,
selektywna hodowla i genetyczne krzyżówki doprowadziły do osiągnięcia takiej średnicy
nawet przez dorosłe osobniki, a nie tylko „dzieci” alpak, jak wskazuje nazwa. Nie
bez znaczenia są też partie ciała, z których pobiera się runo. Najlepsza strzyża
pochodzi z bocznych części tułowia, natomiast ta z brzucha, nóg oraz przodu
klatki piersiowej prezentuje najuboższą jakość.
Różnorodność naturalnych kolorów alpaczej wełny oraz ich odcieni jest ogromna. Źródło: qz.com |
Klasyfikacja włókna według
średnicy wyrażona w mikrometrach:
Royal Baby Alpaca |
< 19 qu |
Baby Alpaca
|
< 22,5 qu
|
Super Fine Alpaca
|
< 25,5 qu
|
Medium Alpaca
|
< 29 qu
|
Strong Alpaca
|
< 32 qu
|
Różne
źródła podają inną maksymalną grubość włókna royal baby. Wartość ta waha się od
20 do 18. Być może jest to uwarunkowane standardami danego państwa, w którym
wełna przechodzi klasyfikację.
Klasyfikacja runa według
jakości:
Dzięki
swojej cienkiej średnicy royal baby alpaca jest najlżejszą, najbardziej miękką
i najdelikatniejszą wełną alpak. Niektóre włókna osiągają 12 mikrometrów, co
stanowi zbliżoną wartość do średnicy doskonałej jakości kaszmiru. Pomimo tak mikroskopijnego
przekroju jest bardzo wytrzymała i elastyczna. Trwalsza od kaszmiru i
porównywalnie miękka, a zarazem kilkakrotnie cieplejsza od wełny owiec.
Struktura włókna alpaczego sprawia, że jest skutecznym izolatorem termicznym,
zapewniającym ciepło podczas niskich temperatur oraz chłód w cieplejszych
warunkach. Poza tym ma doskonałe właściwości higroskopijne połączone ze
znakomitą oddychalnością. W przeciwieństwie do owczej przędzy nie zawiera
lanoliny, przez co staje się hipoalergiczna, a dodatkowo jest odporniejsza na
zabrudzenia i łatwiejsza w czyszczeniu. Dzianinę z royal baby można bez
problemu nosić na gołą skórę bez efektu drażniącego swędzenia. Jest bardzo przyjemna
w dotyku, ma naturalny, piękny, subtelny połysk. Sprężysta budowa włókna
powoduje szybki powrót do pierwotnego kształtu po zagnieceniu. Ponadto nie
deformuje się, nie filcuje tak łatwo jak wełna owcza i jest od niej trzykrotnie
bardziej rozciągliwa.
Wełna alpak posiada mnóstwo wyjątkowych właściwości. Źródło: andthatsapost.wordpress.com |
W
przemyśle tekstylnym włosie alpak wykorzystuje się do produkcji wysokiej
jakości dzianin oraz tkanin. Za niemałe pieniądze można stać się posiadaczem
płaszcza, marynarki, jak również swetrów, szalików, rękawiczek czy skarpet.
Widziałem nawet krawaty dziergane z tego surowca. Często stosuje się mieszanki
z innymi naturalnymi włóknami. Zazwyczaj występuje w oryginalnym kolorze. Ze
względu na tak obfitą różnorodność odcieni przeważnie obywa się bez ingerencji
sztucznych barwników. Tak czy inaczej producenci odzieży cenią sobie czystą
biel, gdyż jest łatwiejsza w ewentualnym farbowaniu, ale też niejednokrotnie
wiąże się z lepszą jakością runa. Za sweter z przędzy klasy royal trzeba
zapłacić nawet ponad 1000 – 1500 zł. Dlatego też ta szlachetna odmiana pojawia
się w najbardziej ekskluzywnych kolekcjach u renomowanych projektantów.
Sweter z alpaki royal baby, jak ten od Clarka Rossa kosztuje ok. 1500 zł. Źródło: proidee.co.uk |
Dlaczego
royal baby alpaca jest tak droga i luksusowa? Bez wątpienia duży wpływ mają na
to niezwykłe właściwości fizyczne z nieprzeciętną delikatnością i miękkością na
czele. Fakt, że królewskie włókna pozyskuje się z pierwszego strzyżenia
najlepszych, wyselekcjonowanych, zwykle niespełna rocznych alpak tylko potęgują
ich ekskluzywność. Do tego dochodzi staranna ręczna segregacja. To jednak nie wszystko.
Wełna tych zwierząt jest jedną z najrzadszych w przemyśle tekstylnym. Rocznie
na świecie produkuje się jej około 6500 ton, z czego 4500 pochodzi bezpośrednio
z Peru. Zaledwie 1 % tych zasobów, czyli jakieś kilkadziesiąt ton stanowi
przędza klasy royal. W porównaniu do kaszmiru, którego roczne zbiory osiągają
ok. 5000 ton, unikalność królewskiego runa jest porażająca.
Royal baby alpaca jest pozyskiwana z młodych alpak podczas pierwszego strzyżenia. Źródło: bioexpedition.com |
Na
przełomie tysięcy lat hodowla alpak na andyjskich terenach wysokogórskich,
gdzie panują trudne warunki klimatyczne, zaowocowała ukształtowaniem wełny o doskonałych
właściwościach. Za pomocą specjalnych programów hodowlanych stale próbuje się
ją ulepszać. Royal baby alpaca oznacza najwyższą jakość pod każdym względem.
Ujmuje swoją lekkością i puszystością, a jej aksamitny dotyk jest w stanie
zadowolić każdego. Nic dziwnego, że włókna tej rangi były przeznaczone dla
władcy Królestwa Inków. Niezwykła rzadkość i delikatność stawia tą wełnę w
jednym rzędzie z najszlachetniejszymi i najdroższymi włóknami naturalnymi.
Źródło: qz.com |
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz